Huize Klim Op

Foto: Mariëtte van Lit-Pieterse

Raadhuislaan 4
Open van 11.00 – 16.00 uur

Huize Klim Op werd in 1924-1925 gebouwd als rust- en herstellingsoord. Opdrachtgeefsters waren de dames Timmers en Lietz die er achtereenvolgens directrice waren. De ontwerper van het gebouw is architect Herman Willem van Lindonk (1893-1984), die zelf vlakbij aan de Lange Kerkdam woonde. Deze architect heeft voornamelijk in Wassenaar gebouwd. Hij ontwierp bijna uitsluitend villa’s in de Engelse cottagestijl, doorgaans gelegen in een fraaie parkachtige omgeving. Een aantal van zijn villa’s vinden we ‘om de hoek’, aan de Victorialaan en de Prinses Marielaan. Verschillende hebben een rieten kap en de meeste zijn te herkennen aan hun halfronde dakramen.

Huize Klim Op wijkt nogal af van de overige bouwwerken van Herman van Lindonk. Het gebouw heeft een laag tentdak met grote overstekken en de buitenmuren zijn geheel voorzien van een decoratieve cement-betonlaag die je bij Van Lindonk doorgaans alleen toegepast ziet op een klein gedeelte van een gevel, als versierend vlak of als onderzijde van een luifel of balkon.

Klim Op werd in augustus 1925 geopend als ‘rusthuis voor herstellenden en rustbehoevenden.’ De gasten logeerden er meestal tijdelijk, maar er werd ook gelegenheid geboden om er permanent als pensiongast (ook echtparen) te verblijven. In 1938 namen de ongehuwde zusters Kaatje en Mietje Frenk de leiding in het rusthuis over. Zij hadden eerder gewerkt in het Joods ziekenhuis in Rotterdam. Sindsdien had het rusthuis Klim Op vooral een Joods karakter.

De Tweede Wereldoorlog bracht onheil over het rusthuis. Vanaf augustus 1942 werden de bewoners langzamerhand gedwongen om te vertrekken. De bezetter gebood hen om naar Amsterdam te verhuizen. De meesten van de voormalige bewoners van Klim Op werden vervolgens in kampen ondergebracht en gingen uiteindelijk op transport naar vernietigingskampen als Auschwitz en Sobibor. Vrijwel niemand overleefde de oorlog.

Op 2 november 2023 werden in het plaveisel bij het voormalige rusthuis vier zogeheten ‘Stolpersteine’ of Struikelstenen officieel onthuld: kleine vierkante stenen met daarop een messing plaatje met daarin gestempeld de namen en enkele nadere gegevens van omgebrachte Joodse oorlogsslachtoffers. Naast Kaatje en Mieke Frenk worden met deze Struikelstenen de vroegere bewoonsters Sophia de Sterke en Joseph Kan herdacht.

Na de oorlog kocht de gemeente Wassenaar het pand. Het is sindsdien in gebruik als kantoor. De gemeente bracht hier de Gemeentelijke Technische Diensten onder. Nadat aan de Johan de Wittstraat in 1983 een nieuw gemeentekantoor was geopend, kon de gemeente huize Klim Op weer verkopen. De nieuwe eigenaar werd de Maatschap Remmerswaal, die hier nog steeds is gevestigd.

Tekst: Robert van Lit

Photo: Mariëtte van Lit-Pieterse

Raadhuislaan 4
Open from 11 a.m. – 4 p.m.

Huize Klim Op was built in 1924-1925 as a place of rest and convalescence. The commissioners were the ladies Timmers and Lietz, who were successively the directors. The architect of the building is Herman Willem van Lindonk (1893-1984), who lived nearby on the Lange Kerkdam. This architect mainly built in Wassenaar. He designed almost exclusively villas in the English cottage style, usually located in a beautiful park-like setting. Several of his villas can be found ‘around the corner’, on the Victorialaan and the Prinses Marielaan. Several have thatched roofs, and most can be recognized by their semicircular skylights.

Huize Klim Op is quite different from the other buildings by Herman van Lindonk. The building has a low tent roof with large overhangs and the outer walls are entirely covered with a decorative cement-concrete layer that you usually only see at Van Lindonk on a small part of a façade, as a decorative surface or as the underside of an awning or balcony.

Klim Op was opened in August 1925 as a ‘rest home for convalescents and those in need of rest’. The guests usually stayed there temporarily, but there was also an opportunity to stay there permanently as a guest (including couples). In 1938, the unmarried sisters Kaatje and Mietje Frenk took over the management of the nursing home. They had previously worked in the Jewish hospital in Rotterdam. Since then, the Klim Op nursing home mainly had a Jewish character.

The Second World War brought doom to the nursing home. From August 1942 onwards, the residents were gradually forced to leave. The occupying forces ordered them to move to Amsterdam. Most of the former residents of Klim Op were then housed in camps and eventually transported to extermination camps such as Auschwitz and Sobibor. Hardly anyone survived the war.

On November 2, 2023, four so-called ‘Stolpersteine’ or Stumbling Stones were officially unveiled in the pavement near the former retirement home: small square stones with a brass plate on top with the names and some details of murdered Jewish war victims stamped on it. In addition to Kaatje and Mieke Frenk, these Stumbling Stones commemorate the former residents Sophia de Sterke and Joseph Kan.

After the war, the municipality of Wassenaar bought the building. It has been used as an office ever since. The municipality housed the Municipal Technical Services here. After a new municipal office was opened on the Johan de Wittstraat in 1983, the municipality was able to sell the Klim Op house again. The new owner was the Remmerswaal Partnership, which is still located here.

Text: Robert van Lit